از رتبه‌بندي دانشگاه‌هاي برتر کشور بر اساس سرپرست پايگاه استنادي علوم جهان اسلام (ISC) اثرگذاري فناورانه و نوآورانه خبر داد و گفت: بر اساس اين رتبه‌بندي دانشگاه علوم پزشکي تهران، دانشگاه تهران و دانشگاه صنعتي شريف به ترتيب رتبه‌هاي نخست را در بين دانشگاه‌هاي علوم پزشکي، دانشگاه‌هاي جامع و دانشگاه‌هاي صنعتي کشور به خود اختصاص داده‌اند.

به گزارش سرويس علمي ايسنا، دکتر محمدجواد دهقاني با اعلام اين خبر اظهار کرد: تبديل علم به ثروت و قدرت با حفظ ارزش‌هاي اسلامي اساس سند سياست‌هاي کلان علم و فناوري ابلاغي توسط مقام معظم رهبري را تشکيل مي‌دهد. يکي از ملزومات تحقق اين اساس پيوند ميان علم، فناوري و نوآوري است که نيازمند توليد علمي است که اثرگذاري فناورانه و نوآورانه داشته باشد. از سال ???? شمسي، دنيا با شتاب بيشتري بدنبال توليد چنين علمي است، بنابراين تاکيد يک‌جانبه و صرف بر کميت توليد علم بدون در نظر گرفتن ساير ابعاد توسعه علمي باعث خواهد شد تا از مسير تبديل علم به ثروت و قدرت دور شويم.

وي افزود: تاکيد يک‌جانبه بر کميت، راهبردي اشتباه در توليد علم است و به تنهايي به توسعه علمي منجر نخواهد شد. همچنين اين امر مغاير سند سياست‌هاي کلان علم و فناوري ابلاغي توسط مقام معظم رهبري است. از سال گذشته پايگاه استنادي علوم جهان اسلام تمام اهتمام خود را در جهت تبيين ابعاد مختلف اين سند بکار برد. مرجعيت و ديپلماسي علمي دو بعد ديگري هستند که همزمان با افزايش کمي توليد علم بايد مورد توجه قرار گيرند. بعلاوه دانشگاه‌ها و موسسات تحقيقاتي در کنار توجه به افزايش کميت توليد علم بايد براي اثرگذاري فناورانه و نوآورانه آن نيز برنامه‌ريزي کنند.

دهقاني تصريح کرد: يکي از روش‌هاي مرسوم براي سنجش ميزان اثرگذاري فناورانه (Technological Impact) و نوآورانه علم (Innovational Impact)، «محاسبه ميزان بکارگيري آن در توليدات علمي بخش‌هاي تحقيق و توسعه صنايع»، «بکارگيري آن در توليد اختراعات يا نوآوري‌ها»، «مشارکت دانشگاه و صنعت در پروژه‌هاي تحقيقاتي»،‌ «مشارکت با صنايع خارج از مرزهاي ملي» است. بر اساس اين چهار شاخص دانشگاه‌هاي کشور مورد رتبه بندي قرار گرفتند. در اين رتبه‌بندي وزن اين چهار شاخص به ترتيب ??، ??، ?? و ?? است.

سرپرست پايگاه استنادي علوم جهان اسلام (ISC) تصريح کرد: بخش‌هاي تحقيق و توسعه صنايع مختلف در سطح بين‌المللي همانند دانشگاه‌ها بخش قابل ملاحظه‌اي از نتايج پژوهش‌هاي خود را در معتبرترين مجلات علمي بين‌المللي نمايه‌سازي مي‌کنند. براي محاسبه مقدار اين شاخص نمايه تامسون رويترز (آي.اس.آي) در فاصله سال‌هاي ???? تا ???? مورد بررسي قرار گرفت که يک فاصله ?? ساله را شامل مي‌شود. تعداد استنادهاي صورت گرفته توسط هر يک از اين پژوهش‌ها به کميت توليد علم دانشگاه‌هاي کشور مورد اندازه گيري قرار گرفت که در دنيا آن را تحت عنوان اثرگذاري فناورانه علم مي‌شناسند.

دهقاني خاطرنشان کرد: براي سنجش اثرگذاري نوآورانه علم ميزان بکارگيري علم توليد شده در اختراعات ثبت شده بين‌المللي يو.اس. پتنت (US patent) شمارش شد. نظام ثبت اختراعات يو.اس. پتنت به همراه نظام اروپا (European patent) و ژاپن (Japanese patent) از مهمترين نظام‌هاي بين‌المللي در اين زمينه محسوب مي‌شوند که از مقبوليت جهاني برخوردارند.

سرپرست پايگاه استنادي علوم جهان اسلام (ISC) تصريح کرد: بخشي از نتايج پژوهشي که به صورت مقالات پژوهشي در سطح بين‌المللي منتشر مي‌شوند، ماحصل فعاليت‌هاي مشترک بين دانشگاه و صنعت هستند. مجلات بين‌المللي که نتايج اين پژوهش‌ها را منتشر مي‌کنند، نشان مي‌دهند که آيا اين پژوهش‌ها نتيجه يک مشارکت درون مرزي هستند يا اينکه يک دانشگاه با جذب يک صنعت برون مرزي به انجام پژوهش پرداخته است. بنابراين در رتبه بندي صورت گرفته هر دو نوع همکاري مورد محاسبه قرار گرفت. بايد در نظر داشت که انجام اين دسته از پژوهش‌ها نيازمند وجود بخش‌هاي تحقيق و توسعه در بخش صنعت و همچنين قدرت دانشگاه در جذب صنايع است.

دهقاني افزود: بر همين اساس در بين دانشگاه‌هاي علوم پزشکي به ترتيب دانشگاه علوم پزشکي تهران، دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي، دانشگاه علوم پزشکي اصفهان، دانشگاه علوم پزشکي شيراز، دانشگاه علوم پزشکي تبريز، دانشگاه علوم پزشکي مشهد، دانشگاه علوم پزشکي ايران، دانشگاه علوم پزشکي مازندران، دانشگاه علوم پزشکي کرمان و دانشگاه علوم پزشکي بقيةالله (عج) رتبه‌هاي اول تا دهم را کسب کردند.

وي ادامه داد: در بين دانشگاه‌هاي جامع کشور به ترتيب دانشگاه تهران، دانشگاه تربيت مدرس، دانشگاه شيراز، دانشگاه فردوسي مشهد، دانشگاه شهيدبهشتي، دانشگاه رازي، دانشگاه تبريز، دانشگاه بوعلي‌سينا، دانشگاه اصفهان و دانشگاه مازندران رتبه‌هاي اول تا دهم را به خود اختصاص دادند.

سرپرست ‌ISC خاطرنشان کرد: در بين دانشگاه‌هاي صنعتي به ترتيب دانشگاه صنعتي شريف، دانشگاه صنعتي اميرکبير، دانشگاه علم وصنعت ايران، دانشگاه صنعتي اصفهان، دانشگاه خواجه نصيرالدين طوسي، دانشگاه صنعتي مالک اشتر، دانشگاه صنعتي نوشيرواني بابل، دانشگاه صنعت نفت، دانشگاه صنعتي سهند و دانشگاه صنعتي شاهرود بيشترين اثرگذاري فناورانه و نوآورانه را کسب کردند.

دهقاني اظهار کرد: سهم هر يک از دانشگاه‌هاي کشور از کل کميت توليد علم و استنادهاي دريافت شده کشور متفاوت است. به عنوان مثال دانشگاه علوم پزشکي تهران در فاصله سال‌هاي ???? تا ????، نه مميز دو دهم درصد از کميت علم کشور توليد کرده است و در همين فاصله زماني ?.? درصد از استنادهاي کشور را دريافت کرده است.

سرپرست ISC ادامه داد: همچنين ميزان استنادهاي دريافت شده از بخش‌هاي تحقيق و توسعه صنايع و همچنين اختراعات ثبت شده در دانشگاه‌هاي مختلف با يکديگر بنا بر نوع کميت علمي که توليد مي‌کنند، متفاوت است؛ بدين ترتيب در برخي دانشگاه‌ها علم توليد شده اثرگذاري فناورانه و نوآورانه بيشتري داشته است. به عنوان مثال ?.? درصد از کل استنادهاي دريافت شده توسط دانشگاه تهران از سوي بخش‌هاي تحقيق و توسعه صنايع صورت گرفته است و ?.? درصد از استنادهاي صورت گرفته از اختراعات ثبت شده توسط کشورهاي مختلف دنيا در نظام ثبت اختراعات يو.اس. پتنت بوده است.

دهقاني افزود: مقالات پژوهشي تمامي توليدات علمي دانشگاه‌ها را تشکيل نمي‌دهند، اما آنچه امروزه در سطح کشور با عنوان کميت توليد علم مرسوم شده، عمدتا انتشار نتايج پژوهش‌ها در معتبرترين مجلات بين&